TÜRKİYENİN EN GELİŞMİŞ VE EN AZ GELİŞMİŞ İLÇELERİ BELİRLENDİ.GÖKSUN KAÇINCI SIRADA YER ALDI?  T.C.Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı SEGE 2022 Araştırma (İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik sıralaması Araştırması) sonuçları yayımlandı. Bu araştırma ile ülkemizde ilçelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyesini ilçe bazında zenginleşen veri altyapısını dikkate alarak ölçmek amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında sosyo-ekonomik gelişmişliği ölçen değişkenler demografi, istihdam ve sosyal güvenlik, eğitim, sağlık, finans, rekabetçilik, yenilikçilik ve yaşam kalitesi olmak üzere 8 boyutta gruplandırılmış olup toplam 56 değişken kullanılmıştır. Değişkenlerin seçiminde kişi başı refah payı değerleriyle ilçelerin Türkiye içerisindeki paylarına ilişkin değerler arasında denge gözetilmiştir. Yayımlanan bu araştırma sonuçlarına göre; Birinci kademe gelişmiş ilçeler, SEGE-2022 çalışmasında ilk 67 sırada yer alan ilçelerdir. Bu ilçelerin büyük çoğunluğu Türkiye’nin en gelişmiş illerinde yer almaktadır. Birinci kademe gelişmiş ilçelerin coğrafi bölgeler bazında dağılımı incelendiğinde; Marmara Bölgesi’nden 36, Ege Bölgesi’nden 13, İç Anadolu Bölgesi’nden 9, Akdeniz Bölgesi’nden 5, Karadeniz Bölgesi’nden 2, Doğu Anadolu Bölgesi ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nden ise birer ilçenin olduğu görülmektedir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nden bu kademede Gaziantep-Şehitkâmil ilçesi, Karadeniz Bölgesi’nden ise Samsun-Atakum ve Trabzon-Ortahisar ilçeleri bulunmaktadır. İlce SEGE-2017 çalışmasında hiçbir ilçesinin birinci gelişmişlik kademesinde yer almadığı Doğu Anadolu Bölgesi’nden Erzurum-Yakutiye’nin bu çalışmada birinci gelişmişlik kademesinde yer alması dikkat çekmektedir. Birinci kademe gelişmiş ilçelerin toplam nüfusu 2020 yılı itibarıyla 25,3 milyon seviyesinde olup ülke nüfusunun yüzde 30,2’sini oluşturmaktadır. Sosyo-ekonomik gelişmişlikleriyle doğru orantılı olarak bu ilçelerin çoğunluğunun net göç hızının pozitif olduğu yani diğer yerleşimlerden göç aldığı anlaşılmaktadır. Ülke genelinde 973 ilçenin değerlendirildiği araştırmaya göre; 1.Kademe gelişmiş ilçe sayısı: 67 2.Kademe gelişmiş ilçe sayısı: 173 3.Kademe gelişmiş ilçe sayısı: 175 4.Kademe gelişmiş ilçe sayısı: 215 5.Kademe gelişmiş ilçe sayısı: 222 6.Kademe gelişmiş ilçe sayısı: 121 olarak belirlenmiştir. Türkiye genelinde en gelişmiş ilçe sıralamasında 1.sırada 6,959 skor puanı ile İstanbul ili Şişli ilçesi yer alırken en son sıra olan 973.sırada ise – 1,447 skor puanı ile Şanlıurfa ili Harran ilçesi yer almıştır. Göksun ilçemiz Genel sıralamada ülke genelinde 0,502 skor puanı ile 973 ilçe arasında 633.sırada 5.Kademe Gelişmiş İlçe grubunda yer almaktadır.  Kahramanmaraş il genelindeki mevcut 11 ilçe arasında ise 7.sırada yer almıştır. 1.Kademe Gelişmiş İlçeler arasında Kahramanmaraş ilimizden hiçbir ilçe yer almamıştır. Türkiye genelinde 1.Kademe Gelişmiş İlçelerin bağlı olduğu il listesi;
 Bahse konu araştırmaya göre; Onikişubat ve Dulkadiroğlu 2. Kademe Gelişmiş İlçeler arasında, Elbistan 3. Kademe Gelişmiş İlçeler arasında, Afşin ve Pazarcık 4. Kademe Gelişmiş İlçeler arasında, Göksun, Nurhak ve Andırın 5. Kademe Gelişmiş İlçeler arasında, Çağlayancerit ve Ekinözü ise 6. Kademe Gelişmiş İlçeler arasında yer almışlardır.  Göksun İlçemizin içinde yer aldığı 5.Kademe Gelişmiş İlçelerin özellikleri; Beşinci kademe gelişmiş ilçeler, İlce SEGE-2022 çalışmasında toplam 222 ilçeden oluşmaktadır. Beşinci kademe gelişmiş ilçelerin coğrafi bölgeler bazında dağılımı incelendiğinde; İc Anadolu Bölgesi’nden 64, Karadeniz Bölgesi’nden 55, Doğu Anadolu Bölgesi’nden 38, Ege Bölgesi’nden 24, Akdeniz Bölgesi’nden 18, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nden 17 ve Marmara Bölgesi’nden ise 6 ilçenin olduğu görülmektedir. Beşinci kademe gelişmiş ilçelerin toplam nüfusu 2020 yılı itibarıyla 5,1 milyon seviyesinde olup ülke nüfusunun yüzde 6,1’ini oluşturmaktadır. Sosyo-ekonomik gelişmişlikleriyle doğru orantılı olarak bu ilçelerin net göç hızının genelde negatif olduğu görülmektedir. Öyle ki, 215 ilçeden yalnızca 49’u Pozitif net göç hızına sahiptir. İmalat sanayii ve hizmetler sektörlerindeki iş yeri sayısının Türkiye’deki paylarının kademeler arasındaki azalış seyri beşinci kademede de gözlemlenmektedir. Bu kademedeki ilçelerde imalat sanayii iş yeri sayısının Türkiye içindeki payı yüzde 1,7 ile kendinden önceki kademelerin bir hayli altında kalmıştır. Benzer bir durum hizmetler sektörü için de geçerlidir. Türkiye’de hizmetler sektörü iş yeri payının yaklaşık yüzde 1,8’i bu kademedeki ilçelere ait olup bu oran da kendinden önceki kademelerin altındadır. Söz konusu oranların düşüklüğünde kademenin iktisadi yapısı ile nüfus payının azlığı etkili olmaktadır. Kıyı şeridinde sınırlı sayıda ilçenin bulunduğu bu kademede Turizm Tesisleri Yatak Kapasitesinin Türkiye Payı değişkeni değerleri bir hayli düşüktür. Bu kademedeki 222 ilçenin 84’ünde turizm yatırım-işletme veya belediye belgeli tesis bulunmamakta olup bu kademedeki ilçelerin Türkiye içindeki turizm yatak sayısı payı yüzde 1,7 seviyesinde kalmaktadır. Turizm gibi rekabetçilik boyutundan başka bir değişken olan OSB’lerde Üretim Yapılan Parsel Sayısının Türkiye Payı değişkeninde de benzer bir durum söz konusudur. 222 ilçenin 213’ünde üretim yapılan OSB parseli bulunmamakta olup üretim yapılan OSB parseli bulunan 9 ilçenin bu değişkendeki Türkiye payı yüzde 1,1’dir. Finans boyutundaki değişkenlerde beşinci kademe gelişmiş ilçeler hemen her değişkende altıncı kademeyle birlikte son sıralarda yer almaktadır. Örneğin; İşletmelerin Net Ticari Satış Tutarının Türkiye Payı ve Kişi Başına POS Cihazı Sayısı değişkenlerinde ilk beş yüze giren ilce sayısı sırasıyla 29 ve 23’tur. Bununla birlikte, Kişi Başına Banka Şubesi Sayısı değişkeninde ise bu kademede bulunan yirmiye yakın İlce genel sıralamada ilk 50’de yer almaktadır. Bu kademede yer alan ilçelerin ortalama günlük kazanç düzeyi bütün kademeler içerisinde en düşük değerlere sahiptir. Sosyo-ekonomik gelişmişlikle negatif ilişkili olan ve bölgenin yoksulluk oranı ile ilgili bilgi veren değişkenlerden Kişi Başına Sosyal Yardım Tutarı ortalaması bu kademede ülke ortalamasından yaklaşık yüzde 40 daha fazladır. Beşinci kademe gelişmiş ilçeler eğitim değişkenlerinde de genel olarak altıncı kademeyle beraber son sıralarda yer almaktadır. Örneğin; bu kademede ilk 100’e, TYT puanı sıralamasında sadece Aksaray-Sultanhanı (95), LGS puanı ortalamasında ise sadece Giresun-Yağlıdere (15) girebilmiştir, (Kaynak: T.C.Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı SEGE 2022 Araştırma Sonuçları) Bu araştırma sonuçlarının iyi tahlil edilerek gerekli tedbirlerin alınması ve böylece en kısa zamanda Göksun İlçemizi de Birinci kademe gelişmiş ilçeler arasında görmek en büyük dileğimizdir. Atilla Mutlu ALKIŞ/ANKARA 11.04.2022 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
987 kez okundu
YorumlarHenüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın |
Çiftçinin emeği
Göksun Çileği
